قیرگونی:
یکی از روش های عایق کاری ساختمان در برابر رطوبت، قیرگونی است. نوعی ورقه سنگین می باشد که در ساخت و ساز از آن استفاده می گردد. این ورقه‌ها با آغشته کردن نوعی کاغذ، فایبرگلاس حصیری، و گونی به قیر ساخته می‌شوند. با این ترکیب، ماده‌ای ضدآب تولید می گردد. که اصولاً از آن برای عایق رطوبتی در قسمت هایی از ساختمان مانند. پی، سرویس بهداشتی، آشپزخانه، پشت بام خانه ها،پوشش سقف ها و…. استفاده می شود.
نکته ای که قبل از اعمال قیرگونی باید مورد توجه قرار بگیرد. این است که سطح کار باید توسط سیمان کاملاً صاف و تمیز شده باشد. همچنین اجزاء لوله کشی ساختمان در محل مورد نظر باید کاملاً نصب شده و پوشیده شده باشد.
قیرگونی تقریباً مانند ایزوگام می باشد. با این تفاوت که در آن از آسفالت استفاده نمی گردد. در صورتی که در ساخت ایزوگام از آسفالت استفاده می گردد. با وجود این تفاوت، از این دو محصول به یک هدف استفاده می‌شود؛ و گاها از این دو به جای یکدیگر استفاده می کنند و تفاوتی برای آن‌ها قائل نمی‌شوند.
از قیرگونی قرن‌هاست که در ساخت و ساز استفاده می‌گردد. در اصل از پارچه‌ها و لباس‌های کهنه برای ساخت قیرگونی استفاده می‌شده است. اما امروزه از کاغذها و محصولات بازیافتی( به طور معمول از مقوا استفاده می‌شود) و خاک اره برای ساخت آن استفاده می‌گردد.
قیرگونی به صورت یک لایه، دو لایه و سه لایه انجام می گردد. در حالت یک لایه، ابتدا یک لایه قیر ریخته می شود. و سپس یک لایه گونی روی آن قرار داده می شود. و در نهایت یک لایه قیر دیگر ریخته می شود. در حالت دو لایه و سه لایه نیز همین روال ادامه پیدا می کند تا لایه های بیشتری از قیر و گونی روی هم قرار بگیرند.
انواع:
رایج‌ترین نوع، قیرگونی ۱۵ نام داشته. این نوع وزنی حدود ۱۵ پوند در هر مربع دارد. این نوع بیشتر زمانی تولید می گردیدکه بحران نفت، تا این حد جدی نبود. اکنون از آسفالت برای مصرف کمتر مواد نفتی در ساخت قیر_گونی استفاده می‌گردد.
دیگر قیرگونی ۱۵ تنها یک نام می باشد و وزن این نوع قیرگونی بین هفت و نیم پوند تا دوازده و نیم پوند متفاوت می باشد. و این وزن با توجه به شرکت سازنده و برخی استانداردها متفاوت است. نوع دیگری وجود دارد که قیرگونی ۳۰ نام دارد. وزن آن در هر مربع بین شانزده تا بیست و هفت پوند بوده است.
استاندارد قیرگونی:
درجه استاندارد قیرگونی به عنوان یکی از انواع مصالح ساختمانی، D می باشد. نوع دیگری از قیرگونی وجود دارد که در ساخت آن از کاغذهای تازه استفاده می‌گردد؛ و سپس آن را با آسفالت ترکیب می‌نمایند. اکنون از الیافی با رشته‌های بلند برای ساخت قیرگونی استفاده می‌گردد. زیرا علاوه بر مرغوبیت بیشتر، وزن کمتری داشته و گاها از لحاظ مکانیکی از موادی که در گذشته از آن‌ها برای ساخت قیرگونی استفاده می‌شده است، بسیار بهتر می باشند.
برای درجه‌بندی این نوع محصولات از واحد دقیقه استفاده می‌شود! به این معنا که به میزان دقایقی را که یک ماده شیمیایی مرطوب حساس زمان می‌برد، تا تغییر رنگ دهدگفته می شود. نمرات رایج ده، بیست، سی و شصت می باشند. هر چه امتیاز بالاتر باشد، مقاومت در برابر رطوبت بیشتر و در عین حال وزن آن‌ها سنگین‌تر می گردد. یک ورق معمولی بیست دقیقه‌ای حدود ۳/۳ پوند در مربع وزن داشته، ورق سی دقیقه‌ای ۷۵/۳ پوند در مربع و یک ورق شصت دقیقه‌ای حدوداً ۶ پوند در مربع وزن خواهد داشت.
هر چه میزان استفاده از مواد در ساخت این محصول کمتر شود، مقاومت آن‌ها در برابر رطوبت نیز کمتر خواهد شد، در صورتی که ورقه‌های سنگین‌تر مقاوم‌تر می باشند.
برای مقایسه ایزوگام و قیرگونی می‌توان به میزان استفاده از آن‌ها در ساخت و ساز اشاره نمود. از قیرگونی کمتر از ایزوگام استفاده می‌گردد، به ویژه در پوشش سقف‌ها برای جلوگیری از نفوذ رطوبت، بیشتر از ایزوگام استفاده می گردد.
در برخی از ساختمان‌ها از قیرگونی و آسفالت، چوب و سایر انواع تخته‌کوبی برای کف‌پوش استفاده می‌کنند. گاهی از ترکیب قیرگونی با ماسه استفاده می‌کنند زیرا قیر_گونی به تنهایی در برابر باد و خورشید مقاومت ندارد.
اندازه:
قیر_گونی در سایزهای مختلفی تولید می گردد و اصولاً به شکل رولی به فروش خواهد رسید. اندازه و ضخامت رول‌ها متفاوت می باشند. و رول‌ها در اندازه‌های یک متری، پانزده متری و سی متری در بازار موجود می باشند. و وزنی حدود هفت کیلوگرم تا چهارده کیلوگرم دارند. گاها این رول‌ها را با خطوطی گچی تولید می‌نمایند تا به راحتی و به صورت مستقیم بتوان قیرگونی را بر روی پشت بام نصب نمود.
روش نصب قیرگونی:
روش‌های نصب قیر_گونی پشت بام متفاوت می باشد و اصولاً از چند لایه برای نصب آن استفاده می‌گردد. و در هنگام روی هم قرار دادن لایه‌ها، از آسفالت داغ یا آسفالت سرد و یا چسب مخصوص استفاده می‌کنند.
در ساختمانهای قدیمی از قیر.گونی سبک‌تری برای پشت بام استفاده می‌کنند. و برای یک‌دست‌سازی از مواد ضدآب و ضد هوا استفاده می‌نمایند. اما در ساختمانهای مدرن از هشت تا ده فوتی استفاده می‌کنند.
ضخامت قیرگونی پشت بام حدودا دو تا سه سانتی‌متر می باشد. و وجود الیاف در قیر.گونی موجب استحکام و مقاومت آن بر روی سطح دیوار یا سقف خواهد شد. و همچنین باعث می شود قیر_گونی در محل خود تثبیت گردد.
* در ترکیب قیر.گونی نباید از آهک و مواد آهکی استفاده نمود. آهک موجب فاسد شدن قیر_گونی می‌گردد. و در نتیجه قیر.گونی از محل نصب، جدا خواهد شد.
